Zasady kompozycji – Zasada równowagi

Zasady kompozycji –Zasada równowagi.

Zasada równowagi. Ta zasada kojarzy się nam zawsze z ciężarem i wagą. Mały, żelazny, kilogramowy odważnik na jednej szali, a na drugiej wielka biała masa — kilogram pierza. Mała czarna plama wymaga dla zrównoważenia dużej plamy lżejszego koloru. Ale równowaga dotyczy również kierunków, w których trudno dopatrzyć się różnic ciężaru. Znacznie łatwiej, bo nie tylko optycznie, ale niemal fizycznie, odczuwa się równowagę poziomych tarasów z mocnym pionem komina w domu nad wodospadem Wright’a .

Frank Lloyd Wright Dom nad wodospadem 1937
Frank Lloyd Wright Dom nad wodospadem 1937

„Równowaga jest jakby nieformalną symetrią. Jej zakłócenie w architekturze odczuwamy, jak amputację w naszym własnym ciele” Bruno Zevi Apprendre a voir l’ architecture. Paryż 1959.

Dla malarskiej kompozycji opartej na równowadze najbardziej reprezentatywne są obrazy Mondriana, zwłaszcza z tzw. klasycznego okresu neoplastycyzmu. W tych małych obrazach, przeważnie kwadratowych, czarne linie tworzą podział horyzontalno-wertykalny obrazu. Prostokątne pola wypełniają kolory zasadnicze, biel i niebieskawe srebrzystości. Wielkość i intensywność płaszczyzn barwnych są czynnikami równowagi.